Język chiński - Podstawowe zwroty, które warto znać

Wyobraźmy sobie taką sytuację: właśnie udało Ci się znaleźć chińską firmę, z którą chciałbyś nawiązać współpracę. Aby ją poznać, nawiązać relację oraz odwiedzić fabrykę, bądź siedzibę swojego potencjalnego wspólnika, należałoby udać się do Chin. W tym celu kupujesz bilety, rezerwujesz pobyt w hotelu i możliwe, że na tym etapie pomyślisz, że najważniejsze co było do zrobienia jest już za Tobą. Jednakże istnieją jeszcze dwie, bardzo ważne sprawy, o których trzeba pamiętać, a mianowicie zupełnie inna kultura biznesu i bariera językowa.

W poniższym poradniku przedstawiamy podstawowe zwroty, które przydadzą Ci się nie tylko w codziennych sytuacjach, ale także podczas biznesowego spotkania. Znajomość ich na pewno zrobi bardzo dobre wrażenie na partnerze biznesowym, który dostrzeże Twoje starania i chęci zbudowania relacji. Trzeba zaznaczyć, że w chińskiej kulturze biznesu nawiązywanie i podtrzymywanie znajomości na szczeblu zawodowym jak i poza biznesowym jest często decydującym aspektem czy chińska strona zdecyduje się na współpracę.

Tonalność języka chińskiego

Wstępem do nauki języka chińskiego jest poznanie czym są tony, jest to bowiem jego nieodłączna cecha. Tonalność języka oznacza, że każdą sylabę należy wypowiedzieć z jej szczególną intonacją. Dla początkujących może to brzmieć skomplikowanie, ale wbrew pozorom nauczenie się ich nie jest aż takie trudne.

Tony w języku chińskim uproszczonym (mandaryńskim) dzielą się na cztery tony i jeden neutralny:

一 jest to ton pierwszy, równy, który wypowiada się zaczynając i kończąc w tej samej tonacji;
/ jest to ton drugi, wznoszący, można go porównać do zdziwienia w języku polskim np. “że co?” – wypowiadamy to wznosząc tonację;
V jest to ton trzeci, opadająco-wznoszący, który wypowiada się nisko, a kończy wysoko;
\ jest to ton czwarty, opadający, który wypowiada się szybko i opadająco, można go porównać do tonacji polskiego “nie” – idzie na końcu w dół;
ton neutralny nie ma oznaczenia, mówi się go bez żadnego nacisku na sylabę.

Tony widnieją nad fonetycznym zapisem znaków chińskich w formie kreseczek, tak jak powyżej są wypunktowane np. 什么 shén me (szenme) – “co”. Zaczynamy słowo tonem drugim, ponieważ w pierwszej sylabie kreseczka unosi się, a kończymy tonem neutralnym, ponieważ druga sylaba nie ma żadnego oznaczenia.

Znajomość tonów i używanie ich jest ważne, dlatego warto je znać i używać, ponieważ tony mogą zupełnie zmienić kontekst wypowiedzi. Nie zniechęcaj się jednak! Na poziomie podstawowym poznasz krótkie zdania i wyrazy, więc tonów nie będzie aż tak dużo. Ponadto, Chińczycy będą mieli na uwadze, że jesteś osobą z zagranicy i nawet jeśli nie wypowiesz jakiegoś tonu, będą starali się Ciebie zrozumieć.

Więcej informacji i ciekawostek o języku chińskim dowiesz się z artykułu “Język chiński”.

Podstawowe zwroty, które przydadzą się w codziennym życiu

Pierwszymi zwrotami, które poznaje każdy człowiek uczący się obcego języka, są zwroty grzecznościowe, pozdrowienie i przedstawienie się. W języku chińskim istnieje kilka zwrotów na pozdrawianie się:

Dzień dobry/Witam – 你好 Nǐ hǎo (ni hao) – jest to najbardziej uniwersalne przywitanie, stosowane o każdej porze
Dzień dobry (dosł. dobry poranek) – 早上好 Zǎoshang hǎo (dzaoszang hao)

– używamy w godzinach porannych

Dzień dobry (dosł. dobre południe) – 中午好 Zhōngwǔ hǎo (dżongłu hao)

– używamy w godzinach około południowych

Dzień dobry (dosł. dobre popołudnie) – 下午好 Xiàwǔ hǎo (siału hao)

– używamy w godzinach popołudniowych

Dobry wieczór – 晚上好 Wǎnshàng hǎo (łanszang hao)

– używamy w godzinach wieczornych

Do widzenia – 再见 Zàijiàn (dzaj dzien)

Podstawowe zwroty grzecznościowe:

Dziękuję – 谢谢 Xièxiè (siesie)
Przepraszam – 对不起 Duìbùqǐ (dłejbuci)
Nie ma za co – 不客气 Bù kèqì (bu keci)/不用谢 Bùyòng xiè (bujong sie)
Nic nie szkodzi – 没关系 Méiguānxì (mej głansi)

Gdy chcemy odmówić, bądź przytaknąć:

Nie – 不 Bù (bu)
Tak – 对 Duì (dłej)

Następnie warto poznać wyrażenia na przedstawienie się:

Na imię mam… – 我叫… Wǒ jiào… (ło dziao…)

– w miejscu kropek wystarczy wstawić swoje imię

Moje nazwisko to… – 我姓… Wǒ xìng… (ło sing…)

– w miejscu kropek podajemy swoje nazwisko

Pochodzę z Polski – 我来自波兰 Wǒ láizì bōlán (ło lajdzy bolan)
Jestem___firmy… – 我是来自…的__ Wǒ shì láizì…de__ (ło szy lajdzy…de__)

– w miejscu kropek wstawiamy nazwę firmy, a w miejscu znaku podkreślenia swoją pozycję w firmie

Przykłady wyrazów określających pozycję w firmie:

dyrektor generalny/CEO – 首席执行官 shǒuxí zhíxíngguān (szołsi dżysinggłan)
menedżer główny – 总经理 zǒng jīnglǐ (dzong dzingli)
menedżer – 经理 jīnglǐ (dzingli)
prezes zarządu – 董事长 dǒngshì zhǎng (dongszy dżang)
przedstawiciel biznesowy – 业务代表 yèwù dàibiǎo (jełu dajbiao)
asystent – 助理 zhùlǐ (dżuli)
pracownik – 员工 yuángōng (juengong)

Zwroty, których można użyć będąc na zakupach:

Przepraszam, czy jest…?– 请问, 有…马？Qǐngwèn, yǒu…mǎ? (cingłen, joł…ma?)
Chcę to kupić – 我想买这个 Wǒ xiǎng mǎi zhège (ło siang maj dżege)
Ile płacę? – 多少钱? Duōshǎo qián (dłoszao cien?)
Proszę, oto pieniądze – 给你钱 Gěi nǐ qián (gej ni cien) – można tego wyrażenia użyć wręczając kasjerowi pieniądze

Zwroty przydatne w restauracji:

Smak tego dania jest naprawdę niezły –这个菜的味道真不错。 Zhège cài de wèidào zhēn bùcuò (dżege caj de łejdao dżen bucło)
Poproszę o menu – 请让我看一下你们的菜单。 Qǐng ràng wǒ kàn yīxià nǐmen de càidān (cing rang ło kan isia nimen de cajdan)
Czy mógłbyś mi polecić danie specjalne waszej restauracji? – 请向我推荐一下你们的特色菜。Qǐng xiàng wǒ tuījiàn yīxià nǐmen de tèsè cài (cing siang ło tłejdzien isia nimen de tese caj)
Chciałbym zamówić to danie – 我想点这道菜。Wǒ xiǎng diǎn zhè dào cài (ło siang djen dże dao caj)
Chciałbym zapłacić gotówką – 我想付现金。Wǒ xiǎng fù xiànjīn (ło siang fu siendzin)
Czy mógłbym zapłacić kartą? – 能用信用卡付款吗？Néng yòng xìnyòngkǎ fùkuǎn ma? (neng jong sinjongka fukłan ma?)

Zwroty przydatne podczas spotkania z partnerem biznesowym:

Miło mi Cię poznać – 认识你很高兴 Rènshí nǐ hěn gāoxìng (żenszy ni hen gaosing)
Jestem usatysfakcjonowany jakością Twoich produktów – 我对你的产品质量很满意。Wǒ duì nǐ de chǎnpǐn zhí liàng hěn mǎnyì (ło dłej ni de czanpin dży liang hen manji)
Dziękuję za wszystko co dla mnie zrobiłeś – 谢谢你为我做的一切。 Xièxiè nǐ wèi wǒ zuò de yīqiè (siesie ni łej ło dzło de icie)
Dziękuję za Twoją gościnność – 谢谢你们的盛情款待。Xièxiè nǐ de shèngqíng kuǎndài (siesie ni de szengcing kłandaj)

Zwroty przydatne, gdy chcesz znaleźć jakieś miejsce lub gdzieś dojechać:

Przepraszam, jak dojechać do…? – 请问, 去…怎么走？Qǐngwèn, qù… zěnme zǒu (cingłen, ciu…dzenme dzoł?)
Przepraszam, jak dojść do…? – 请问, 到…怎么走？Qǐngwèn, dào…zěnme zǒu (cingłen, dao…dzenme dzoł?)
Gdzie jest…? – …在哪里?… zài nǎlǐ? (…dzaj nali?)
Chcę dojechać do… – 我想去… Wǒ xiǎng qù… (ło siang ciu…)

W miejsce kropek wpisujemy miejsce.

Przykładowe miejsca:

toaleta – 卫生间 wèishēngjiān (łejszengdzien)
hotel – 宾馆 bīnguǎn (bingłan)
sklep – 商店 shāngdiàn (szangdjen)
restauracja – 餐馆 cānguǎn (cangłan)
centrum miasta – 市中心 shì zhōngxīn (szy dżongsin)
lotnisko – 机场 jīchǎng (dziczang)
przystanek – 站 zhàn (dżan)

Porada!

Z racji tego, że nie wszyscy taksówkarze umieją mówić po angielsku, a nie znając dobrze języka chińskiego łatwo się pomylić w wymowie, warto mieć zapisany w chińskich znakach adres swojego hotelu. Oszczędzi to nieporozumień i stresu związanego z byciem niezrozumianym przez kierowcę.

Chińskie cyfry:

jeden 一 Yī (i)
dwa 二 Èr (ar)
trzy 三 Sān (san)
cztery 四 Sì (sy)
pięć 五 Wǔ (u)
sześć 六 Liù (lioł)
siedem 七 Qī (ci)
osiem 八 Bā (ba)
dziewięć 九 Jiǔ (dzioł)
dziesięć 十 Shí (szy)
sto 百 Bǎi (baj)

Składanie życzeń na Chiński Nowy Rok:

Szczęśliwego Nowego Roku – 新年快乐 Xīnnián kuàilè (sin njen kłajle)
Szczęśliwego Święta Wiosny – 春节快乐 Chūnjié kuàilè (czundzie kłajle)
Powodzenia w Nowym Roku – 新年大吉 Xīnnián dàjí (sin njen dadzi)

Uwaga! Jeśli wybierasz się do Chin w celach biznesowych, warto zatrudnić polsko-chińskiego tłumacza. Wskazane jest to w szczególności, gdy bierzesz udział w targach chińskich, wystawiając własne stoisko.

Jeśli zastanawiasz się jak prowadzić negocjacje z chińskimi partnerami biznesowymi, polecamy skorzystać z webinaru „Skuteczne negocjacje biznesowe z chińskim partnerem”.

Podsumowanie

Właśnie poznałeś podstawowe wyrażenia i przydatne słowa w języku chińskim. Być może na początku będą się one wydawać trudne do przyswojenia, ale zobaczysz, że z czasem je zapamiętasz i nauczysz się swobodnie ich używać. Chińczycy na pewno docenią Twoje starania i będą pod wrażeniem, że używasz zwrotów w tak wymagającym języku, jakim jest chiński!