Realizując duże zamówienie na towary, każdy importer musi pamiętać o obowiązkach związanych z odprawą celną. Nawiązując kontakt z dostawcą, należy upewnić się, że posiada on kompletną dokumentację niezbędną do przeprowadzenia tego procesu. Przed importem dóbr spoza UE warto więc zapoznać się z wymaganymi przy odprawie dokumentami. W tym celu przedstawiamy obowiązkowe dokumenty celne.
Niezbędne dokumenty celne
1. Faktura handlowa (ang. Commercial Invoice)
Faktura handlowa to dokument wystawiany przez sprzedającego, potwierdzający dokonanie transakcji handlowej. Jest on wezwaniem do zapłaty za importowane wyroby. Aby Urząd Celny mógł zaakceptować fakturę, powinna ona zawierać takie informacje jak:
- dane osobowe sprzedającego (imię i nazwisko, adres, dane kontaktowe, numery identyfikacyjne);
- dane osobowe kupującego;
- datę wystawienia faktury;
- numer faktury;
- ilość i nazwy importowanych towarów lub ich symbole umożliwiające identyfikację;
- wartość zamówienia ogółem w określonej walucie;
- warunki dostawy wg Incoterms 2020;
- informacja o pochodzeniu towaru (ang. Country of Origin);
- szczegóły związane z ubezpieczeniem;
- podpis na fakturze oraz pieczątka firmy wystawiającej.
Wszystkie nadmienione powyżej informacje muszą znaleźć się na fakturze, aby uniknąć konieczności wprowadzania poprawek. Brak którejkolwiek z nich spowoduje odrzucenie faktury przez Urząd Celny. Należy pamiętać, że ten dokument powinien zostać wystawiony w języku angielskim, a następnie przetłumaczony również na język polski. Oprócz obowiązkowych informacji warto zawrzeć w nim także kody HS towarów, które przyspieszą procedurę celną.
Przykład faktury handlowej:

2. Lista pakowa (ang. Packing List)
Dokument zawierający dokładne informacje dotyczące załadowanych na środek transportu produktów. Lista pakowa to inaczej specyfikacja, stanowiąca spis wyrobów znajdujących się w kontenerze. Zawiera informacje na temat wagi netto oraz brutto towarów, a także ilości sztuk. Służy zarówno do odprawy celnej, jak i potwierdzeniu zgodności ładunku z zamówieniem.
Dane przedstawione w liście pakowej:
- dane osobowe sprzedającego;
- dane osobowe kupującego;
- dane konsygnatariusza;
- numer i data wystawienia listy;
- numer faktury handlowej;
- numer listu przewozowego;
- informacja o pochodzeniu towaru wraz z portem załadunku;
- informacja o kraju importu towaru wraz z portem rozładunku;
- waga jednostkowa towaru netto i brutto;
- waga łączna towaru netto i brutto;
- wymiary ładunku;
- warunki dostawy wg Incoterms 2020;
- ilość towaru oraz opakowań.
Informacje zawarte w packing list muszą być zgodne z tymi na fakturze handlowej, liście przewozowym oraz innych tego typu dokumentach.
Przykład listy pakowej:

List przewozowy
List przewozowy (lotniczy, morski, kolejowy, drogowy) jest dokumentem dowodzącym przekazanie naszego towaru przewoźnikowi. Importer powinien otrzymać go od załadowcy w trzech egzemplarzach z odpowiednim wyprzedzeniem. Czwarty egzemplarz przeznaczony jest dla nadawcy. Dokument zawiera szczegółowe dane nadawcy, przewoźnika oraz osoby kupującej, a także informacje o ładunku i jego transporcie.
Wyróżniamy następujące rodzaje listów przewozowych:
- AWB – transport lotniczy
- Konosament (ang. Bill of Lading, B/L) – transport morski
- CIM oraz SMGS – transport kolejowy
- CMR – transport drogowy
Przykład listu przewozowego w transporcie drogowym:

Źródło: https://druki.gofin.pl/
Przedstawione powyżej dokumenty celne dotyczą wszelkich importowanych towarów i są niezbędne przy każdej odprawie. Niektóre wyroby mogą oprócz wymienionych pozycji wymagać również dodatkowej dokumentacji.

Dodatkowe dokumenty celne
1. Certyfikat CE i deklaracja zgodności
Wiele wyrobów importowanych do Unii Europejskiej objętych jest obowiązkiem posiadania certyfikatu CE oraz deklaracji zgodności. Potwierdzają one zgodność towaru z odpowiednimi regulacjami zawartymi w Dyrektywach Nowego Podejścia, stawiającymi wymagania w zakresie bezpieczeństwa produktów. Wymóg dotyczy na przykład elektroniki, zabawek, wyrobów medycznych, a także innych towarów.
Wystawienie certyfikatu CE poprzedzone jest procesem oceny zgodności, czyli przeprowadzeniem określonych badań na wyrobie. Dokument wydaje jednostka oceniająca na podstawie raportu z wykonanych testów. Producent posiadający test reports oraz certyfikat CE upoważniony jest do wystawienia deklaracji zgodności oraz naniesienia oznaczenia CE na towary.

2. Świadectwo pochodzenia (ang. Certificate of Origin)
Świadectwo pochodzenia to dokument zawierający informacje na temat miejsca produkcji towaru. Wymagany jest do odprawy celnej na przykład przy imporcie tekstyliów i odzieży. Służy między innymi do stosowania ulgowych taryf celnych obowiązujących w przypadku określonych krajów.
3. Inne pozwolenia i licencje
W zależności od rodzaju importowanych towarów mogą być wobec nich wymagane także inne dokumenty, pozwolenia oraz licencje. Na przykład import produktów spożywczych do UE wiąże się z obowiązkiem przeprowadzenia kontroli weterynaryjnych lub Państwowej Inspekcji Sanitarnej; dokumentacja niezbędna przy zakupie materiałów niebezpiecznych (m.in. benzyna, baterie, sztuczne ognie) będzie różniła się w zależności od wybranego środka transportu i określonych norm; produkty chemiczne będą natomiast wymagały uzyskania pozwolenia na przewóz oraz odpowiednich licencji.
Podsumowanie
Obowiązkiem każdego importera jest upewnienie się, że sprowadzane przez niego towary posiadają komplet dokumentów obowiązkowych przy odprawie celnej. Znajomość dokumentów celnych umożliwi uniknięcie niepotrzebnych komplikacji przy imporcie wyrobów do Unii Europejskiej. Wszystkie produkty objęte są obowiązkiem posiadania faktury handlowej, listy pakowej oraz listu przewozowego. Niektóre z nich mogą wymagać również dodatkowej dokumentacji, takiej jak: certyfikat CE i deklaracja zgodności, świadectwo pochodzenia, a także inne pozwolenia i licencje.
